Thú thật trước đây khi còn học phổ thông, tôi rất tệ môn tiếng Anh. Văn phạm thì sơ sài, giao tiếp thì ú ớ. Chỉ tới khi có ý định đi du học thông qua chương trình trao đổi văn hóa CCI của trung tâm ILA khi ấy, tôi mới bắt đầu thực sự lao vào học. Nhưng phải nói, học ngoại ngữ là cả một quá trình rèn luyện, không chỉ một thời gian ngắn mà có thể tiến bộ nhanh được. Bằng tất cả những nỗ lực của bản thân, tôi chỉ có thể học theo kiểu đối phó để đủ điểm TOEFL và học thuộc vài câu phỏng vấn để đủ điều kiện tham gia vào chương trình. Thi TOEFL theo tôi thật ra cũng chỉ là một dạng thi theo kiểu kiểm tra testing skill, tức là kiểm tra khả năng làm test!. Bạn hoàn toàn có thể “luyện” được. Điểm TOEFL cao với chuyện giao tiếp lưu loát bằng tiếng Anh là hai chuyện khác nhau! May là lúc đó thi TOEFL không có phần nói, nếu có chắc tôi sẽ chẳng bao giờ có cơ hội đi du học.
Khi sang tới Mỹ, sống trong môi trường của người bản địa với những cách sử dụng tiếng Anh hoàn toàn khác với những gì học ở Viêt Nam, tôi mới thật sự “thấm thía”. Thời gian đó mới thực sự là quãng thời gian học nhiều và hiệu quả nhất.
Đến ngay hôm nay, tôi tự tin khi cho rằng mình đã chiến thắng chính mình,cảm thấy thoải mái hơn trong vấn đề giao tiếp mặc dù còn rất rất nhiều điều còn phải hoàn thiện. Đúc kết từ những kinh nghiệm xương máu của chính bản thân, tôi thấy rằng khi học giao tiếp Anh văn, chúng ta thường mắc phải những lầm tưởng sau đây:
1. Nói tiếng Anh giỏi là nói giống người bản xứ
Mục tiêu của việc học giao tiếp tiếng Anh không phải là nói như người bản xứ, mà chính là nói lưu loát bằng chính accent (giọng điệu) của riêng mình. Việc nói giống người bản xứ còn tùy thuộc vào những yếu tố bẩm sinh như chất giọng và năng khiếu của người học. Bạn không nên đặt nặng vấn đề nói giọng chuẩn hay giọng bản xứ, mà hãy chú tâm hơn vào việc diễn đạt ý của mình một cách lưu loát, bằng chất giọng của riêng mình, có thể là nghe chưa hay nhưng vẫn đủ để người khác hiểu. Những chính trị gia, nhà ngoại giao của những nước không nói tiếng Anh cũng vậy. Họ vẫn nói tiếng Anh theo giọng địa phương nhưng cực kỳ lưu loát. Đôi khi chính các accent đó lại tạo cho họ một phong cách riêng biệt thu hút người nghe. (ông Kofi Anan, nguyên tổng thư ký LHQ là một ví dụ.)
Đừng quá bận tâm vào việc nói thế nào cho giống người bản xứ, hãy tập trung vào việc nói sao cho lưu loát trước. Nếu bạn nói bằng giọng bản xứ mà không lưu loát trong diễn đạt thì cũng chẳng có ích gì. So sánh một cách dễ hiểu, mình là người Việt, tiếng Việt là tiếng mẹ để nhưng đâu phải ai cũng nói chuyện lưu loát! Một số ông Tây học tiếng Việt vẫn có khả năng diễn đạt cực tốt, như Mr Dâu Tây nổi tiếng ở Hà Nội.
Do đó, hãy chú trọng học nói lưu loát tiếng Anh hơn là luyện nói giọng chuẩn, nói giọng bản xứ.
2. Khi giao tiếp, cần chú trọng nói đúng ngữ pháp
Thật ra điều này đúng, nhưng đừng quá cứng nhắc. Nếu đã là văn nói thì không nhất thiết phải đúng chính xác ngữ pháp như văn viết, đặc biệt trong ngữ cảnh giao tiếp hằng ngày. Quan trọng nhất trong giao tiếp là áp dụng nhiều ngữ pháp liên quan đến động từ ghép (phrasal verb). Tôi sẽ liệt kê một danh sách động từ ghép phổ biến thường dùng trong giao tiếp ở một bài blog khác.
3. Khả năng Anh ngữ là điều quan trọng nhất giúp bạn xin được việc làm tốt.
Không hẳn! Anh ngữ chỉ là công cụ giúp bạn xin việc tốt. Bạn hoàn toàn vẫn có thể thành công mà không cần ngoại ngữ. Hãy xác định rõ mục đích học Anh ngữ của mình. Nếu bạn học mà không dùng nhiều trong công việc, không sử dụng nhiều hằng ngày thì sẽ rất khó tiến bộ. Kỹ năng giao tiếp là một kỹ năng cực kỳ quan trọng giúp bạn thành công ở tất cả mọi ngành nghề. Chúng ta đang sống ở Việt Nam, làm ra sản phẩm hay dịch vụ hướng đến khách hàng là người Việt thì kỹ năng giao tiếp tiếng mẹ đẻ là quan trọng nhất giúp bạn xin việc tốt. Kế đến mới đến kỹ năng giao tiếp tiếng Anh. Nếu bạn cực kỳ lưu loát ngoại ngữ mà lúng túng khi phải thuyết trình bằng tiếng Việt thì nhà tuyển dụng cũng sẽ không bao giờ lựa chọn bạn.
Nói điều này ra để chúng ta luôn nhớ rằng, bên cạnh kỹ năng Ngoại ngữ, đừng bao giờ quên rèn luyện kỹ năng giao tiếp tiếng bản ngữ!
4. Luyện nói bằng đàm thoại với bạn bè người Việt Nam trong lớp học
Theo tôi, tập nói chuyện bằng tiếng Anh với bạn bè đồng trang lứa, những người cũng đang học giống mình sẽ rất khó nâng cao kỹ năng giao tiếp. Vậy mà đây là việc thường thấy trong các trung tâm anh ngữ. Thầy cô thường chia nhóm và cho các bạn thực tập nói chuyện với nhau. Thật sự mà nói, sau này tôi mới thấy điều đó hoàn toàn không có lợi vì đối với một số người (trong đó có tôi), việc nói chuyện bằng ngoại ngữ với người Việt Nam luôn gây một cảm giác không được thoải mái cho lắm. Một cảm giác rất khó lý giải. Bạn nào có cùng cảm giác này xin hãy chia sẻ nhé. Tôi thì thấy thực tập với người bản xứ vẫn luôn đạt hiệu quả cao nhất. Bạn đừng mất quá nhiều thời gian đàm thoại với bạn bè bằng tiếng Anh, thay vào đó hãy cùng nhau ngồi xem một bộ phim Mỹ và đúc kết những kinh nghiệm học được.
5. Muốn nâng cao từ vựng, quan trọng nhất là phải đọc thật nhiều
Theo tôi đọc nhiều là tốt nhưng chưa đủ. Quan trọng nhất là phải nghe thật nhiều. Nghe thường đi đôi với nói, đọc với viết. cho nên để nâng cao từ vựng cho việc nói, hãy nghe thật nhiều. Nghe để làm quen với từ rồi chúng ta tự tìm và tra ra ý nghĩa, nghe để học cách người bản xứ phát âm. Mặc dù đọc sẽ giúp bạn biết ngay từ mới được đánh vần ra sao, nhưng nghe rồi mất thời gian tìm kiếm để biết cách đánh vần sẽ giúp bạn nhớ lâu hơn.
Kinh nghiệm cá nhân của tôi là nghe thật nhiều phim Mỹ, tin tức nước ngoài như CNN, Chanel News Asia, hay CNBC (nếu bạn quan tâm nhiều đến kinh tế). CNN là chuẩn nhất bởi nó bao trùm tất cả các lĩnh vực văn hóa kinh tế chính trị, xã hội…Mưa lâu thấm dần. Nghe thật nhiều rồi bạn sẽ quen. Không có cách nào khác, phải nghe thật nhiều vào.
Trên đây chỉ là một số điều đúc kết từ kinh nghiệm cá nhân. Mỗi người chúng ta sẽ tự lựa chọn một cách học Anh văn mà mình cảm thấy phù hợp nhất. Tuy nhiên, nếu trước giờ bạn cảm thấy mình có những “lầm tưởng trên”, đồng thời việc học anh văn vẫn chưa như mong đợi, hãy thử nghe tôi và gạt bỏ những điều lầm tưởng đó đi xem thế nào nhé!:)
Rất mong nhận được những chia sẻ của các bạn!
Tran Quoc Khanh 
“Luyện nói bằng đàm thoại với bạn bè người Việt Nam trong lớp học”
Cảm giác đó lâu nay em ko nói ra nhưng hình như giờ đã có người đồng cảm với mình. Trong lớp học thêm tiếng Anh em thường chỉ nói chuyện với thầy cô bằng tiếng Anh, nhất là các thầy nước ngoài. Thậm chí em thích nói tiếng Anh với người nước ngoài hơn là với thầy cô người Việt. Em cảm thấy để các bạn trong lớp trao đổi với nhau bằng tiếng Anh cũng có cái hay là có thể nêu ý kiến của mình, nhưng như vậy ko thể nâng cao kỹ năng nói được. Vì thực tế đi học em thấy khi thảo luận như vậy các bạn cũng chỉ toàn nói tiếng Việt, có nhiều bạn ngại nói tiếng Anh, có bạn nói được thì ko ai hiểu.
Nhưng dù sao thì, thầy cô cho thảo luận ta vẫn cứ thảo luận, các bạn ko nói thì ta nói 1 mình cũng được, miễn là ta tự tin khi nói, biết mình nói gì và thể hiện như thế nào.
LikeLike
Minh rat thich chia se ve hoc tieng Anh, minh thay huu ich cho moi nguoi nhung ai dang va se lam viec trong moi truong tieng Anh . Minh se luon ung ho ban va se gop y.
LikeLike
Thank you for sharing your experience. I very love your ways to learn English ‘cos it’s like what I have been doing. I agree with you with these ways. I have an aunt, she has lived in US since she was 4 so her English is very good. But she speaks too fast that I can’t understand all things she says, So can you show me some ways??
LikeLike
Không phải lúc nào mình cũng có điều kiện thực hành speaking với người nước ngoài, nếu dc thì càng tốt, nếu ko, có thể lập 1 nhóm khoảng 2 – 3 người (càng ít càng hiệu quả) cùng trình độ với mình hoặc hơn và mua giáo trình speaking để thực hành. Cái quan trọng là biết cách lựa sách hay, phù hợp. Trong sách sẽ có những cụm từ, thành ngữ hay sử dụng trong văn nói, thực hành nhiều sẽ nhớ. Thực chất học speaking là luyện khả năng nói tự nhiên, lưu loát và cảm thấy tự tin khi nói cho nên nếu cảm thấy e ngại khi nói tiếng anh thì chắc chắn sẽ khó mà tiến bộ dc. Đó cũng chính là lý do mà nhiều người cảm thấy thực hành nói với người VN trong lớp học là không hiệu quả, đó là vì phần đông vẫn còn rụt rè ngại sử dụng tiếng anh. Nhưng nếu tìm dc bạn cùng trình độ với mình hoặc hơn đề thực hành thì khả năng tiến bộ cũng cao lắm chứ 🙂 Hồi đó mình học Trần Đại Nghĩa, trong lớp cũng toàn người VN đó thôi nhưng vẫn nói rất khí thế, cái quan trọng là đừng e ngại gì cả (có thể ban đầu sẽ thấy ngại, kì kì nhưng riết rồi cũng quen), nói sai sẽ rút kinh nghiệm, lâu dần sẽ nói tốt hơn, lưu loát hơn 🙂
LikeLike
Cam on a da co nhung chia se rat bo ich, hii mong duoc a chia se ve hoc tieng anh,e rat thich chu de nay!
LikeLike
luyện nói tiếng Anh với người Việt khó tiến bộ, em nghĩ là vì người Việt với nhau nhìn vào mắt là đoán được hết họ cần nói gì … thành ra riết rồi chỉ đoán thôi
LikeLike
Mình nghĩ vấn đề ở đây không phải là đoán được hay ko, mà là người Việt với nhau gặp nhau là tự nhiên tiếng Việt nó trồi ra như một thói quen vậy, nên khi nói tiếng Anh sẽ thấy nó hình thức, gò bó và không tự nhiên…
LikeLike
đồng ý với bạn CuongDC. Mình đi học anh văn ở trung tâm cũng quy định phải nói 100% tiếng anh trong lớp hẳn hoi. Mọi người cũng nghiêm chỉnh chấp hành nhưng tình hình là chỉ cần nói nửa câu là các bạn khác hiểu liền chẳng cần nói nửa câu còn lại. Còn nói chuyện với thầy thì Mr ấy cũng hay “excuse me” lắm..khá là funny! =))
LikeLike
trong bài viết này, a Khánh nói đúng cảm giác của mình đó là khi luyện nói tiếng anh với các bạn cùng học. rất khó diễn tả.
LikeLike
Sao em ko biết kênh CNN xem ở đâu cả ah?
LikeLike
CNN có trên nhiều hệ thống truyền hình cáp và kỹ thuật số thông dụng hiện nay như SCTV, HTVC, K+ mà em.
LikeLike
Hi anh khánh!
Hôm nay vô tình đọc được những chia sẻ kinh nghiệm và nhận thức trong suốt quá trình học anh văn của anh, em cũng ngộ ra đựơc nhiều điều.
Thật tình mà nói, em cũng có quan điểm như anh đó là: nói tiếng anh với các bạn học cùng lớp khả năng tiến bộ ko nhiều. Dù sao khi tiếp xúc với người nước ngòai, bên cạnh những ưu điểm như: giọng chuẩn, cách luyến láy âm chữ và từ vựng phong phú thì em thấy rằng mình sẽ luôn có một tâm lý tập trung nhất định nào đó để hiểu và nghe được họ nói những gì và sẽ học được những câu nói hay.
Mặc dù vậy hiện nay em vẫn đang “cày” để sống sót qua hết con trăng này đây ^^. Sắp tới em sẽ trải qua kỳ thi mà kinh nghiệm thì chắc chưa chất đầy bao gạo nên đang rất lo lắng. Em đang rất cần nghe những ý kiến từ những người đi trước như anh. Mong nhận được phản hồi từ anh!!!
LikeLike
thân chào anh Khánh ! tình cờ phát hiện được blog của anh , thú thật em thấy rất thú vị và học được nhiều điều bổ ích. thanks anh nhiều ! em được biết anh có dự định làm một chương trình về giáo dục cho giới trẻ trên HTV , anh có thể cho em biết khi nào chương trình sẽ phát sóng? em rất chờ đợi được xem chương trình này. cảm ơn anh và mong nhận được phản hồi từ anh.
LikeLike
cam on em da danh su quan tam nhe. hien nay tui anh dang lam chuong trinh moi la HTV Doi thoai phat truc tiep luc 12g trua chu nhat hang tuan. Chu yeu phong van cac khach moi ve nhung chu de thoi su. chuong trinh ve giao duc cho gioi tre van la mot du dinh ma anh ap u nhung hien tai vi nhieu ly do van chua the thuc hien duoc. co thong tin gi moi anh se bao. anh cung se moi mot khach moi nao do len de ban ve chu de giao duc trong chuong trinh ngay chu nhat. co gi anh se thong bao tren nay de em theo doi nhe. anh thay Huong nghiep va hoc hoi kinh nghiem thuc te doi voi cac ban sinh vien con rat thieu
LikeLike
Chào anh Khánh! Sau một thời gian kỹ năng nghe của em cũng đã hoàn thiện dần dần rồi. Bây giờ em muốn học kỹ năng nói-Anh khánh hồi trước luyện kỹ năng nói thế nào ạ để e có thết bắt chước theo được không ạ?vì theo tác giả Brian Tracy-nếu muốn thành công thì hãy bắt chước từ những người đã thành công.hiiii. Chúc anh thật nhiều sức khỏe.
LikeLike
Đúng vậy em. Brian nói rất đúng. Cách học duy nhất của anh là Bắt chuớc, bắt chước và bắt chước. Anh thường xem phim Mỹ, đặc biệt những phim nhiều lời thọai gia đình, và bắt chước theo cách họ nói. CNN là một kênh tin tức tuyệt vời để phát âm tiếng Mỹ chuẩn. Cứ tập nói nhiều nhiều, bắt chước theo cách phát âm và sử dụng câu. riết rồi sẽ quen và thành của mình. Một phim bộ có thể rất tốt để thực hành là show Friends, lời thọai gần gũi, dễ học. Tình huống thực tế. Chúc em may mắn nhé
LikeLike
anh Khánh ơi, nhà em mới lắp truyền hình cáp gần đây thôi, nhưng em cũng kịp bắt được sóng của FBNC và cũng đã theo dõi vài tháng nay. em thấy có vẻ kênh đang hơi thiếu nhân lực thì phải. các cuộc nói chuyện, phỏng vấn với các khách mời, chuyên gia nước ngoài đa số được dẫn bởi một vài nhà báo, thạc sĩ, tiến sĩ, những người có kiến thức về kinh tế nhưng khả năng diễn đạt t Anh lại không suôn sẻ, nói tAnh như tViệt, tViệt như tAnh, ko còn thấy âm gió, âm cuối, nhấn nhá gì hết. em cũng để ý thấy rằng khách mời trong các chương trình này là người châu Á như Singapore, Ấn Độ, Hàn Quốc,…, nếu họ là người châu Âu chắc họ sẽ mất hứng thú và thiếu kiên nhẫn với những chủ nhà như thế lắm !!?? đài có thiếu nguồn nhân lực người dẫn tAnh mà có kiến thức kinh tế phải ko anh? em cũng là một cử nhân tiếng Anh trong tương lai, em đang học năm 3, nhưng mà học trong nước nên trình độ cũng lèng èng lắm, em đang nỗ lực trong một năm học cuối nữa và em cũng đang đặt nhiều quan tâm, tìm hiểu các kiến thức về kinh tế ^^
LikeLike
hi em. Cảm ơn em đã theo dõi kênh. hiện nay các kênh truyền hình nói riêng và tất cả các doanh nghiệp nói chung đều gặp vấn đề về nhân lực. Riêng về kênh chuyên ngành như FBNC thì đúng là khủng hoảng. Rất cần thêm nhiều phóng viên, biên tập viên có chuyên môn kinh tế,tài chính. Đó là tình hình chung.
Vì là kênh về kinh tế nên yêu cầu trước hết là phải có kiến thức chuyên ngành. Còn ngoại ngữ thì tuy khả năng mỗi người. Không thể đòi hỏi tất cả đầu phải nói chuẩn như người bản xứ được. Tất nhiên nếu vừa nói tốt, vừa có kiến thức kinht ế thì hoàn hảo, nhưng ưu tiên vẫn phải là kiến thức. Bọn anh vẫn phải đang cố gắng rất nhiều. Cảm ơn em đã góp ý nhé. Anh sẽ cố gắng hoàn thiện mình hơn.
LikeLike
vâng, với tư cách là khán giả thì em có chút xíu nhận xét vậy thôi, chứ dù thế nào thì em cũng vẫn khâm phục các anh, chị, cô, chú nhiều lắm vì họ làm đc những điều em chưa làm đc ^^ ko biết đến bao giờ mới làm đc 😀
LikeLike